ازبکها اعتقاد زیادی به کرامات شاه زنده داشته و حتی معتقدند که ثواب زیارت قثم ابن عباس با ثواب یک حج پیاده برابر است. بنای آرامگاه ' شاه زنده ' که امروز یکی از آثار تاریخی ازبکستان محسوب می شود توسط معماران خراسانی ساخته شده و یک مکان اسلامی محسوب می گردد.گفته می شود که این بنا در دوره تیمور گورکانی بازسازی گردید و به همین دلیل از مقدس ترین بناهای دوره تیموریان است.
این آرامگاه اشاره به قثم بن عباس پسر عموی محمد دارد که اسلام را به این منطقه آورد.
بر پایه باور مردم، هنگامی که سر قثم بریده شد، وی سرش را به دست خویش گرفت و به چاهی که درین آرامگاه است رفت و غایب شد.
این بنا دارای حدود 20 ساختمان مختلف است که در مدت نه سده (از سده 3 تا 12 خورشیدی ) در آن ساخته شده است.
بخش مادر بناها در شمال خاوری مجموعه قرار دارد (ببینید 1 و 2 و 3 ). کهن‌ترین این بناها مقام قثم بن عباس است.
مجموعه شاه زنده در افراسیاب در مجاورت سمرقند قرون وسطایی، ترکیبی از مجموعه های معماری است که در بازه های زمانی مختلف قرون چهارده و پانزده در کنار یکدیگر واقع شده اند؛ این مجموعه که به حج پیاده نیز مشهور است، به واسطه حضور غالب مقابر در این مجموعه ها به عنوان یک گورستان خطی شاخص شده است.
منابع:
1. ر.ک. وبلاگ شخصی حجت الاسلام سید مرادی،http://seyedmoradi.blogfa.com/post-35.aspx
2. لیلا سلطانی، فارغ التحصیل معماری منظر دانشگاه تهران، 1387soltani.landscape@gmail.com
3. از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد